تاریخچه بندر لنگه
بندر لنگه در زمان هخامنشیان از بنادر مهم و تجاری خلیج فارس بوده و به روایـتی«گوگانا » نامیده شد.این شهر بواسطه اینکه تا حدود هفتاد سال پیش مرکز عمده صید مروارید دنیا بوده و مروارید مرغوب و نایابش بسیار مشهور بوده به بندر «مروارید» معروف و در زمان قاجار از آن به عـروس بنـادر ایـران یاد شده است.
به نقل وبلاگ صدای لنگه"بندر لنگه در زمان هخامنشیان از بنادر مهم و تجاری خلیج فارس بوده و به روایـتی«گوگانا » نامیده شد.این شهر بواسطه اینکه تا حدود هفتاد سال پیش مرکز عمده صید مروارید دنیا بوده و مروارید مرغوب و نایابش بسیار مشهور بوده به بندر «مروارید» معروف و در زمان قاجار از آن به عـروس بنـادر ایـران یاد شده است.در مورد شهرهای خلیج فارس بویژه بنادر قبل از اسلام تاریخ شفاف و روشنی ندارد ولی از یک سری آثار در شرق بندر لنگه که به شهر کنگ معروف است آثار باقی مانده و نسبت به بندر لنگه قدمت بیشتری دارد بطوریکه در سفر های دریائی داریوش از طریق جنوب کشور به کشورهای خاور دور ،((به قولی از بندرکنگ با شراعی«لنج بادبانی»سفر خود را شروع کرده))و در آن زمان از کتیبه ها و نوشته ها مشخص شده که بندری بنام گوگانا در جنوب کشور به این نام معروف است .
در جغرافی زمان هخامنشیان ،از بنادر مهم وتجاری خلیج فارس اندک نام برده شده است . گمان می رود که بندر گوگانا همان بندر لنگه امروزی باشد که در دوران حکومت هخامنشیان از بنادر معتبر تجاری محسوب می شده است; بنادر تجاری خلیج فارس در زمان هخامنشیان عبارت بوده از بندردیلمان و تااو کهTAOKE و گوگاناGOGANA و آپستاناAPOSTANA و هرمز یا HERMOZIE و بنادری که نام آنها به ما نرسیده. گمان میرود که (گوگانا ) همان لنگه و آپستانا همان راس بستانه کنونی و بندر هرمز یا مقابل عباسی و دیلمان بندر دیلم امروزی بوده . بنظر میرسد تااو که نیز همان (تاهونه) امروزی در بخش شیبکوه باشد.ولی در اثر تغییر وتحولات تاریخی وعدم توجه ،این بندر کم کم رو به انحطاط گذارده واز رونق آن کاسته شده است.درسال 1638«تاورنیه» سیاح فرانسوی طی سفر از بصره به بندر لنگه ، مدت دوروز در این بندر اقامت نموده واز آن به خوبی یاد کرده است
.در سال 1760 میلادی،اعراب جواسم سواحل جنوبی خلیج فارس طی یک مهاجرت وسیع ،جزیره قشم وبندر لنگه وبندر شناس را تصرف کردند.در زمان کریم خان زند (1773- 1743 میلادی) سهولت ارتباط دریایی خلیج فارس از طریق بندر لنگه ،رونق تجاری قابل توجهی در بندر لنگه وبندر کنگ به وجود آورد وراه کاروان رو شیراز نیز به اهمیت این دوبندرافزود.اعراب جواسم به دستور کریم خان زند وبنا به سیاست نظامی او ،در بندر لنگه سکونت گزیدند ودرآبادی ورونق آن همچنان کوشیدند ؛ به طوری که بندر فوق از مشهور ترین بنادر خلیج فارس شد ودر دوران قاجار ،به عروس بنادر ایران معروف گردید .تاسال 1896 میلادی،اعراب جواسم بر بندرلنگه تسلط داشتند .درسال 1899 میلادی در بندر لنگه دفتر کنسولگری فرانسه تآسیس گردید واز همین سال ،گمرگ بندرلنگه وبندرعباس زیر نظر وریاست بلژیکی ها قرارگرفت.درسال 1898 میلادی یکی از افراد خانواده های حکومتی بندرلنگه به علت ضعف حکومت مرکزی ،بندرلنگه ومناطق اطراف آن را تحت تصرف خود در آوردوعلی رغم مخالفت دولت مرکزی ایران، نمایندگانی را جهت اداره امور بندر لنگه انتخاب نمود .در اوایل سال 1899 به سلطه اودربندر لنگه خاتمه داده شد.در اواخر حکومت سلسله قاجاریه ،بندر لنگه روبه ویرانی گذاشت واز شروع جنگ جهانی اول تا بعد از جنگ جهانی دوم 1945 که انواع بیماری های واگیردار همراه با فقر وقحطی شیوع پیدا کرده بود،اکثر مردم این شهر فعالیت خود راتعطیل کردندوبه مناطق دیگر مهاجرت کردند.به همین دلیل به مرور زمان ،نقاط مسکونی شهر خالی از سکنه شد وشهر فعالیت وچهره واقعی خود را از دست داد و سپس آرام آرام رونق یافت .
اوج رونق بندر لنگه در دوره زندیه و قاجاریه بوده ، زیرا در این دوران شهر رابط تجاری میان شیراز و خلیج فارس بوده .در دوران قاجاریه بندر لنگه به عرصه اقامت استعمارگران فرانسوی ، بلژیکی و انگلیسی بوده و هما آنها در بندر لنگه کنسولگری داشته اند و گمرک بندر لنگه زیر نظر بلژیکی ها اداره می شده است.
لنگه گذشته بسیار آباد بوده و عمر شهر بند لنگه از آغاز بنیاد تا امروز از دو قرن و اندی تجاوز نمیکندو رونق مُستعجلی داشته است.اوج آبادانی لنگه از سالهای 1270 تا1320 هجری نبوی «ص»بوده است. این شهر روزی عمده تجارتش مروارید و تجارتی اقیانوس رو، به علت جنگ جهانی دوم وفقدان تجارت و شیوع قحطی و بیماری وبا ، طاعون ، سیر انحطاط بندرنگه گردید و مردم آنرا ترک کردند. .
بندرلنگه امروزی شهری نسبتا آباد است وهمچنان فعالیتهای تجاری آن روبه گسترش است .این بندر از طریق جاده های زمینی وفرودگاه ، با سایر نقاط ایران ارتباط زمینی و هوایی دارد.
